Πέμπτη, 25 Απριλίου, 2024
Lavriaki.gr
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΕΣΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑΧρήστος Προμοίρας - Ανατολικά της Αττικής

Με τον Ε.Ε.Ο.Λ. στο Τατόι – Λίμνη Μπελέτσι Του Χρήστου Προμοίρα

Ομολογώ ότι αυτή την εκδρομή δεν θα την είχα σκεφτεί αν δεν μου την πρότεινε η φίλη μου η Ειρήνη για τον Όμιλο και θα είχα χάσει γιατί ήταν από τις ομορφότερες κοντινές εκδρομικές μου εμπειρίες!!!

   14 Απριλίου ώρα 8.00π.μ. ξεκινήσαμε δύο πούλμαν από το Λαύριο(Γραφελια Ε.Ε.Ο.Λ.) με προορισμό την πάνω πύλη των παλαιών ανακτόρων Τατοίου. Στις 9.30 π.μ. είχαμε ήδη βγει από τα πούλμαν.

   Ιδού λοιπόν το Τατόι όπως και  ο ξεναγός μας κ. Βασίλης Κουτσαβλής. Όταν μιλήσαμε στο τηλέφωνο κατάλαβα ότι πρόκειται για έναν ευγενικό άνθρωπο με παιδεία και ιδιαίτερη αγάπη για την περιοχή . Εδώ αξίζει να σημειώσουμε ότι ο ξεναγός μας είναι οΠρόεδρος του ΔΣ του Συλλόγου Φίλων Κτήματος Τατοΐου, . Οι επόμενες τρεις ώρες πέρασαν με την ευγενή φροντίδα του, τις γνώσεις και το μεράκι του . Από την πρώτη στιγμή ενθουσίασε τους συμπατριώτες μας που τον παρακολουθούσαν ακούραστοι.

Η ξενάγηση ξεκίνησε κάπως έτσι: ‘’ … Στόχος του Σωματείου μας είναι η διαρκής και αδιάκοπη επαφή των Ελλήνων και ξένων επισκεπτών με τον ιστορικό χώρο του πρώην Βασιλικού Κτήματος Τατοΐου.

Το Τατόι είναι Ιστορικός τόπος, ένας χώρος με έντονα τα σημάδια της δυναστείας του Γεωργίου Α΄, που χαρακτήρισε κρίσιμα και ποικιλοτρόπως την ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους.

Το Τατόι είναι Κτήμα, που στο παρελθόν έχαιρε μεγάλης εκτίμησης για την πρωτογενή παραγωγή του.

Στο Τατόι έχουν ήδη ξεναγηθεί Έλληνες και ξένοι δημοσιογράφοι, πολιτικοί, πρέσβεις, καθηγητές πανεπιστημίων της Ελλάδας και του εξωτερικού, καλλιτέχνες, οικονομικοί παράγοντες, κρατικοί λειτουργοί, κυβερνητικά στελέχη, δήμαρχοι και τοπικοί άρχοντες, εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου και άλλοι.’’

Σιγά –σιγά αρχίσαμε να περπατάμε στο δρυμό:

Πεύκα, λεύκες και καστανιές σε έναν αριστοτεχνικό κήπο που σχεδιάστηκε και άρχισε να φυτεύεται από έναν Δανό αυτοκρατορικό κηπουρό το 1880.

Κτίσματα βγαλμένα σαν από παραμύθι, από το ανάκτορο-αντίγραφο των θερινών ανακτόρων της Αγίας Πετρούπολης- έως το ιστορικό ξενοδοχείο «Τατόιον».

Ο αίθριος καιρός ευνόησε την περιήγηση  στο μοναδικό στην Ελλάδα, κτήμα Τατοΐου  ,μοναδικό για την ομορφιά του και την ιστορία του, το Κτήμα Τατοΐου, διατηρεί ανεξίτηλη την αύρα της μνήμης. Εκκρεμεί η αξιοποίηση του, χωρίς «φαντάσματα».

Η «υπόθεση Τατόι» αρχίζει να γράφεται το 1872, όταν ο Βασιλιάς Γεώργιος Α’ αγοράζει την έκταση γης, που σήμερα γνωρίζουμε ως Κτήμα Τατοΐου, από την οικογένεια Σούτσου-Κατακουζηνού.

 Το Κτήμα έχει έκταση 42.000 στρέμματα και ο ιστορικός του πυρήνας αποτελείται από 29 διατηρητέα πετρόκτιστα κτίρια– για οποία ο Σύλλογος έχει εκπονήσει επτά μελέτες για την αποκατάσταση τους.

Μετά από ιστορικά ορόσημα και χρονοβόρες διαδικασίες ολοκληρώνεται το 2015 από το Υπουργείο Πολιτισμού η προμελέτη μετατροπής του Ανακτόρου σε Μουσείο. Λεηλασίες και καταστροφές γίνονται μέσα στο 2016 λόγω έλλειψης επαρκούς φύλαξης και το κτήμα μένει χωρίς νερό.

Τα Προεδρικά Διατάγματα του 2007 και του 2008, «Περί Καθορισμού Ζωνών Προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας», εγείρουν σοβαρά ζητήματα συναρμοδιοτήτων και δημιουργούν προβλήματα, σημειώνει ο Βασίλης Κουτσαβλής, ο οποίος εξήρε τη συμβολή του ιστορικού-μελετητή Κώστα Σταματόπουλου, ο οποίος έχει γράψει σειρά σημαντικών βιβλίων και λευκωμάτων για το Τατόι, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Καπόν».

«Οι χρήσεις γης του κεντρικού τμήματος του Κτήματος, όπως βεβαίως και η χρήση, που θα λάβει το καθένα από τα κηρυγμένα ως μνημεία κτίσματα, είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού, καθώς η χρήση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορικότητα του πρώην Βασιλικού Κτήματος.

Το Κτήμα αποτελεί ενιαία ιστορική ενότητα, ενιαία πολιτιστική οντότητα και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται» επισημαίνει ο κ. Κουτσαβλής. «Η κατάτμηση σε ζώνες διαχείρισης με θολά και ασαφή χαρακτηριστικά, στερούνται ιστορικού υποβάθρου.

Ο κ. Κουτσαβλής τονίζει ότι «Με το προτεινόμενο διαχειριστικό πλαίσιο το Κτήμα κινδυνεύει να μετατραπεί σε ένα απέραντο καφενείο.

Κτίρια κινδυνεύουν να χάσουν την ιστορικότητα τους, ενώ κινητά μνημεία, όπως οι ξύλινες άμαξες, κινδυνεύουν να μείνουν εκτεθειμένα, καθώς οι κατάλληλοι χώροι δεσμεύονται για αλλότριες και ασύμφορες χρήσεις».

  Το κτήμα περιήλθε στο δημόσιο τρεις φορές, το 1924, το 1973 και το 1994. Πάντα, μετά από καθεστωτικές αλλαγές, είτε δινόταν αποζημίωση στην τέως βασιλική οικογένεια, είτε δημευόταν όλη η περιουσία. Το 1924, με την ανακήρυξη της Β΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, κατασχέθηκε το σύνολο της βασιλικής περιουσίας (δημόσια και ιδιωτική), υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου. Για την ιδιωτική περιουσία επιδικάσθηκε αποζημίωση, την οποία ουδέποτε εισέπραξε η τότε τέως βασιλική οικογένεια. Το 1973 η Χούντα των Συνταγματαρχών κατάργησε τη μοναρχία και δήμευσε όλη την περιουσία, επιδικάζοντας πάλι μια μικρή αποζημίωση, που ποτέ δεν εισέπραξε και πάλι η τέως βασιλική οικογένεια. Το 1994, είκοσι χρόνια μετά το Δημοψήφισμα του 1974, η ελληνική κυβέρνηση ουσιαστικά δήμευσε όλη τη βασιλική περιουσία χωρίς καμία αποζημίωση. Η κατάσχεση αυτή κρίθηκε παράνομη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Η επιχειρηματολογία του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου στράφηκε στην αξίωση ότι η εν λόγω ιδιοκτησία αποκτήθηκε από τους προκατόχους του με νόμιμα μέσα και επομένως υπόκειτο στην κανονική προσωπική κληρονομιά. Το ελληνικό κράτος υποστήριξε ότι η ιδιοκτησία αυτή παρακολουθούσε το θεσμό της μοναρχίας και επομένως, μόλις καταργήθηκε η μοναρχία, η ιδιοκτησία έπρεπε να επανέλθει στο δημόσιο αυτόματα.

Δεν μένει παρά να δούμε αν θα επιβεβαιωθεί ο διεθνούς φήμης πολεοδόμος Κωνσταντίνος Δοξιάδης, ο οποίος είχε οραματιστεί στο Τατόι μια νέα , διεθνή, περιπατητική «Ακαδημία του Πλάτωνα»:
«Εδώ, στο Τατόι, το Αττικό Τοπίο μας υποδέχεται ως ο ουσιαστικός κύριος του χώρου, και προσκαλεί χρήσεις που τοποθετούν το φυσικό Αττικό Τοπίο στο προσκήνιο, που αναπτύσσουν με αυτό σχέσεις συμβίωσης και αλληλενίσχυσης.
Ο περίπατος, το ποδήλατο στη φύση, οι φυσικές, ιστορικές και οικολογικές διαδρομές, μια νέα, διεθνής, περιπατητική «Ακαδημία του Πλάτωνα», η βιολογική γεωργία και αμπελουργία, όλες αυτές είναι υπό προϋποθέσεις χρήσεις απόλυτα συμβατές με τον χώρο».

ΛΙΜΝΗ ΜΠΕΛΕΤΣΙ

Η λίμνη Μπελέτσι ήταν η δεύτερη ευχάριστη έκπληξη για όλους μας!!!

Πρόκειται για τεχνητή λίμνη η οποία δημιουργήθηκε με δαπάνες των Γεωργίου Νάστου και Αθανασίου Πάντου τη διετία 1973-75  ως αποθεματικό δυναμικό νερού για έργα που τότε κατασκεύαζαν στην Ιπποκράτειο Πολιτεία, στους πρόποδες της Πάρνηθας. Μία μικρή τεχνητή λίμνη, άγνωστη στους περισσότερους Αθηναίους, η οποία όμως σε εντυπωσιάζει. Καταρχήν είναι πολύ όμορφη η διαδρομή, ο δρόμος γεμάτος βελανιδιές, πλατάνια, έλατα. Πόσο σε χαλαρώνει η εικόνα του πράσινου, του ήλιου που προσπαθεί να τρυπώσει στα κλαδιά των ψηλών δέντρων. Αν μάλιστα ακολουθήσεις τη διαδρομή από το Τατόι(όπως εμείς), υπάρχουν πολλά σημεία που μπορείς να σταματήσεις και να κάνεις ένα σύντομο πικ-νικ στη φύση, πριν φτάσεις στον αρχικό προορισμό σου. Αν είσαι και τυχερός… τότε μπορεί να συναντήσεις και κανένα ελάφι!

Όταν φτάνεις στη λίμνη σε κυκλώνει η ησυχία του βουνού. Η τεχνητή αυτή λίμνη αποτελεί σημαντικό υδροβιότοπο. Χαζεύεις τις πάπιες και τους κύκνους που κολυμπούν αμέριμνοι στα νερά της, κι από πίσω με αργούς, αξιοζήλευτους ρυθμούς ακολουθούν νεροχελώνες. Συναντάς κυπρίνους, πραγματικά ήταν πολύ αστείο το θέαμα μίας ομάδας κυπρίνων που προσπαθούσαν να μεταφέρουν μία μεγάλη φέτα ψωμιού! Όλα αυτά παρέα με σπάνια αποδημητικά πουλιά που κάνουν τη βόλτα τους πάνω από τη λίμνη. Το σχήμα της μοιάζει με κιθάρα, γι’ αυτό πολλοί την ονομάζουν… Κιθάρα.

Αν στην παρέα υπάρχουν μικρά παιδιά τότε θα περάσει ακόμα πιο όμορφα η ώρα τους στην παιδική χαρά που υπάρχει πολύ κοντά στη λίμνη. Επίσης για τους πιο αθλητικούς τύπος, υπάρχουν μονοπάτια για πεζοπορία.

Το τρίτο μας βήμα πριν το δρόμο της επιστροφής ήταν ένας χαλαρός απογευματινός καφές στο Κεφαλλάρι.

Πόσο ανάγκη  έχει το μυαλό και η ψυχή μας από τέτοιες μικρές στιγμές…έστω και για λίγο…… Πάντα τέτοια!!!

  Κλείνοντας τη σημερινή μας επικοινωνία  ευχαριστούμε την Μαρία Δρογγίτη και τον Γιώργο Γιατράκο για τις υπέροχες φωτογραφίες που δημοσίευσαν στο f/b του Ε.Ε.Ο.Λ.

 Ευχαριστούμε το Lavriaki.gr για την φιλοξενία του και όλους όσους άμεσα ή έμμεσα μας βοήθησαν και βέβαια αυτή τη μεγάλη παρέα των μελών του Ομίλου που συμμετείχαν… Καλή αντάμωση!!!

ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Με τον Χρήστο Προμοίρα