Ρεπορτάζ: Αναβίωση Κλήδονα – Φωτιές Άι Γιαννιού στο Λαύριο

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λαυρίου “Η Μικρασία” και δεκάδες συμπολίτες μας, βρέθηκαν τη Παρασκευή 24/06/11 το βράδυ στη δεξαμενή του Αγίου Ανδρέα, για να αναβιώσουν το παραδοσιακό έθιμο του Κλήδονα και τις φωτιές του Άι Γιάννη.

Το πρόγραμμα είχε παραδοσιακούς χορούς απ΄ τον Χορευτικό Όμιλο Αναβύσσου, σπιτικά φαγητά και γλυκίσματα, άφθονο κρασί και βέβαια “πονηρά ποιηματάκια, κάψιμο των μαγιάτικων στεφανιών και πολλά  παιδάκια που γελώντας πηδούσαν πάνω απ ΄τις φωτιές!

Ο Κλήδονας

Ο Κλήδονας είναι ένα έθιμο με καταγωγή στην αρχαία εποχή, που επικρατούσε η ‘κληδόνα’. Κληδόνα σημαίνει πράξεις ή λέξεις τυχαίες και ασυνάρτητες, που ακούγονταν κατά τη διάρκεια μαντικών τελετών και στις οποίες αποδίδονταν προφητική σημασία. Στη νεοελληνική αντίληψη το έθιμο αυτό εξελίχθηκε σε μια όμορφη και ενδιαφέρουσα ιεροτελεστία, περισώζοντας τους ερωτικούς χρησμούς.

Ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα ,ένα έθιμο ειδωλολατρικό που στην περιοχή μας κρατιέται μέχρι σήμερα, θεωρείται ερωτικό και υλοποιείται από τις ελεύθερες και νιόπαντρες γυναίκες.
Την παραμονή της γιορτής στολίζουν τον ΚΛΗΔΟΝΑ, ένα μεταλλικό δοχείο νερού ,το Γκιούμι με διάφορα αρωματικά φυτά και λουλούδια. Κυριαρχούν, ο δυόσμος ,ο βασιλικός, τα τριαντάφυλλα και τα γιαννάκια.
Αφού πάρουν νερό από τρείς βρύσες του χωριού η κάθε γυναίκα ρίχνει στο Γκιούμι ένα της κόσμημα δεμένο με κόκκινη κορδέλα . Σκεπάζουν τον κλήδονα με ένα κόκκινο μαντήλι και τον κρύβουν να μην τον βρουν οι άνδρες του χωριού και τον χαλάσουν.
Ο κλήδονας πρέπει να μείνει την νύχτα έξω πάνω σε δέντρο ή σε τριανταφυλλιά και κάτω από τα αστέρια .
Την άλλη μέρα όλες μαζί οι γυναίκες πηγαίνουν τον κλήδονα στην κεντρική βρύση και αφού αλλάξουν το νερό τρείς φορές άνοιγαν τον κλήδονα και έβγαζαν ένα ,ένα τα κοσμήματα τα οποία έπρεπε να ασπρίσουν και όχι να μαυρίσουν. Αυτό ήταν δείγμα καλοτυχίας.
Την ώρα που έβγαζαν τα κοσμήματα τραγουδούσαν και με διάφορα ερωτικά στιχάκια πείραζαν η μία την άλλη.
Όποιας το κόσμημα έβγαινε πρώτο, αν ήταν ελεύθερη θα παντρευόταν εκείνη την χρονιά.
Αν ήταν νιόπαντρη θα αποκτούσε παιδί και γενικώς θα είχε καλή χρονιά.

Τα γιαννάκια είναι τα λουλούδια που πρωταγωνιστούν την ημέρα του Αϊ Γιάννη και λέγεται ότι αυτή την ημέρα μυρίζουν πολύ έντονα.
Η κοπέλα που κρατάει το γκιούμι όταν πάνε στην βρύση να πάρουν νερό δεν πρέπει να μιλάει. Γι΄αυτό το νερό αυτό λέγεται …αμίλητο νερό και θεωρείται ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες.
Αυτήν την ημέρα μαζεύουν τον δυόσμο και την ρίγανη και οι ελεύθερες κοπέλες βγάζουν από τις ντουλάπες τους τα προικιά τους να τα δείξουν αλλά και να τα αερίσουν.

Καλή τύχη σ΄ όλες τις γυναίκες …
Για να θυμούνται οι παλιές και να μαθαίνουν οι νέες!

Δείτε βίντεο απ΄ την εκδήλωση:

Και του χρόνου !!!