Προϊστορικό Μονόκοκκο Σιτάρι «καπλουτζάς»

Πρόκειται για ένα αρχαίο είδος σιτηρού, υπολείμματα του οποίου έχουν βρεθεί στο Καραμπουρνάκι της Θεσσαλονίκης, στον προϊστορικό οικισμό Αρχοντικό των Γιαννιτσών και άλλα μέρη της Βόρειας Ελλάδας και της Θεσσαλίας, τα οποία χρονολογούνται από το 7000 πχ.
Καλλιεργείται εδώ και περίπου 9.000 χρόνια, ξεκινώντας από τη Μέση Ανατολή και σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου και πιστεύεται ότι ήταν η πρώτη ποικιλία σιτηρού που καλλιεργήθηκε ποτέ από τον άνθρωπο. Στην Ελλάδα αποτελούσε τη βασική πρώτη ύλη για την παραγωγή ψωμιού ως το 1936, οπότε και αποσύρθηκε με την εισαγωγή υβριδιακών ξενόφερτων σιτηρών. Εκτοπίστηκε με το πέρασμα του χρόνου, από το σκληρό και το μαλακό σιτάρι λόγω της μεγαλύτερης στρεμματικής απόδοσης που έχουν, της ευκολίας στο θεριζοαλωνισμό, και της μεγαλύτερης ελαστικότητας τους στο ζύμωμα (παρουσία της γλουτένης). Σήμερα το συναντάμε στην Ελλάδα, με την ονομασία «Καπλουτζάς», σε 47 τοποθεσίες, κυριότερα στην Μακεδονία, Θράκη, Κ. Ελλάδα και σε ορισμένα νησιά του Βόρειου Ανατολικού Αιγαίου. Ο όρος Ζέα, που χρησιμοποιείται τελευταία, και αφορά στη βασική πρώτη ύλη για την παρασκευή ψωμιού στους αρχαίους ‘Ελληνες, σύμφωνα με τον Αιγίλοπα, δεν μπορεί παρά να είναι το μονόκοκκο ελληνικό, μια και είναι το μόνο του οποίου υπολείμματα εντοπίστηκαν στον ελλαδικό χώρο.

Το ενδιαφέρον για το μονόκοκκο έχει αναζωπυρωθεί, λόγω της βιολογικής αξίας που παρουσιάζει ως διατροφικό προϊόν: υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες (19-22%), ικανοποιητική περιεκτικότητα σε λυσίνη, καροτίνη και τoκόλες (αντιοξειδωτικές ουσίες). Σε σύγκριση με το σύγχρονο σιτάρι, το μονόκοκκο συγκεκριμένα περιέχει:

– 2 φορές υψηλότερη βιταμίνη Α (ρετινόλη ισοδύναμα) – βοηθά στα μάτια και την αναπαραγωγική υγεία των οργάνων και μπορεί να αποτρέψει πολλές μορφές καρκίνου.

– 3 με 4 φορές περισσότερη βήτα-καροτίνη – βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου και των καρδιακών παθήσεων

– 3 με 4 φορές περισσότερη λουτεΐνη – κατάλληλο για την πρόληψη τους εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας και του καταρράκτη

– 4 με 5 φορές πιο πολλή ριβοφλαβίνη – τροφοδοτεί το σώμα με ενέργεια και επιβραδύνει τη γήρανση ως αντιοξειδωτικό.

Χαρακτηριστικό της ποικιλίας αυτής είναι επιπλέον η δυνατότητα κατανάλωσης των προϊόντων, από αυτούς που παρουσιάζουν δυσανεξία στην γλουτένη καθώς έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε γλουτένη. Το αλεύρι του Καπλουτζά έχει από τη φύση μεγάλη ποσότητα από το άγανο του «ντυμένου» αυτού σιτηρού, το οποίο αποτελεί άριστο μέσον καθαρισμού του εντέρου και περιέχει σε μεγάλες ποσότητες τα ευεργετικά διατροφικά συστατικά που έκαναν το μονόκοκκο να ξανακερδίσει το ενδιαφέρον του κόσμου τα τελευταία 20 χρόνια.

Θα το βρείτε διαθέσιμο σε αλεύρι ολικής άλεσης και νιφάδες για το πρωινό.

ΠΗΓΗ: ΔΟΥΜΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Παραγωγός βιολογικών προϊόντων