Ιστορίες για τους μεταλλωρύχους του Λαυρίου
Οι νέοι καλό θα είναι να κάνουν μια βόλτα κατά το Λαύριο. Για να μάθουν την ιστορία των αρχαίων και παλαιών μεταλλωρύχων, τότε που δεν υπήρχαν ούτε κινητά, ούτε κάμερες, ούτε άλλα μηχανήματα για να επικοινωνούν οι πάνω με τους κάτω…
Τότε που οι κακόμοιροι μεταλλωρύχοι θάβονταν ζωντανοί στα έγκατα, χωρίς ελπίδα γυρισμού στην όμορφη γη και πατρίδα…Την ιστορία των ελλήνων μεταλλωρύχων του Λαυρίου από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη εποχή, περιγράφει το βιβλίο «Μινώκερος» της Αλκμήνης Ψιλοπούλου:
Τότε… «Οι δούλοι», γράφει, «ήταν το βασικό εργαλείο για την εκμετάλλευση των μεταλλευμάτων στην αρχαία εποχή…
Στα ορυχεία του Λαυρίου δούλευαν 15.000 “δούλοι”.
Τα ορυχεία ασημιού της Αττικής στο Λαύριο ήταν ξακουστά σε ολόκληρη την τότε οικουμένη. Αποτελούσαν μια τεράστια υπόγεια πόλη, που κάλυπτε περίπου 150 χιλιόμετρα.
Σ’ αυτή την πόλη έμπαιναν οι “δούλοι” από τις 2.000 μπούκες ή πηγάδια, τα ανοίγματα που οδηγούσαν στον υπόγειο λαβύρινθο των στοών, οι οποίες έφταναν τα 120 μέτρα βάθος….
Ο Μινώκερος τους έβλεπε να κατεβαίνουν κάθε μέρα σκυφτοί, σαν απολιθωμένοι, ίδιοι με πετρώματα, με ένα δερμάτινο κουρελάκι γύρω απ’ τα αχαμνά τους κι ένα μεγάλο κερί στο χέρι. Σαν μυρμήγκια σκάβουν τα σωθικά της γης, μέχρι να ματώσουν τα χέρια τους. Πολλοί δεν προλάβαιναν να ανέβουνε απάνω, δεν ανέβαιναν ποτέ…»
Στα νεώτερα χρόνια, κατά τη δεκαετία του 1870, η τραγική ιστορία των μεταλλωρύχων επαναλήφθηκε.
«Οι (νεώτερης γενιάς) μεταλλωρύχοι δούλευαν από το ξημέρωμα μέχρι τη νύχτα και κοιμόντουσαν συχνά μέσα στις γαλαρίες. Μέσα στις γαλαρίες οι μεταλλωρύχοι έπαιρναν το κολατσιό τους και την ώρα που έτρωγαν, πλάκωναν κάτι τεράστια ποντίκια για να φάνε τα αποφάγια. Όμως εκείνοι δεν τα έδιωχναν γιατί γι αυτούς ήταν φύλακες-άγγελοι μέσα στα βάθη των σκοτεινών στοών. Αν για τρεις μέρες δεν εμφανίζονταν τα ποντίκια, οι εργάτες δεν έμπαιναν σ’ αυτή τη γαλαρία, γιατί την άλλη μέρα θα ’πεφτε….»
Μέσα στις στοές, ζούσαν ακόμα και… άλογα!
«Έκπληκτοι βρισκόμαστε μέσα σε ένα ευρύχωρο δωμάτιο, το οποίο καταλαβαίνουμε ότι είναι ένας στάβλος! Τέσσερα άλογα βρίσκονται στο χώμα και ξεκουράζονται ενώ μερικά άλλα δουλεύουν. Ο στάβλος χωράει 12 άλογα και μουλάρια. Όλα χρησιμεύουν για τη μεταφορά των βαγονέτων και μένουν διαρκώς κάτω, στη στοά.
Μόνο δύο ή τρεις φορές το χρόνο βγαίνουν στην επιφάνεια…»
Ένας μεταλλωρύχος αφηγείται: «Ολημέρα σκάβαμε σε ένα κάθετο τοίχωμα του βράχου και σπάζαμε κομμάτια από το ορυκτό. Άλλοι εργάτες έρχονταν και το έπαιρναν για να το βγάλουν έξω με τα βαγονέτα. Είχα χάσει την αίσθηση του χρόνου, του τόπου, της κούρασης. Ένιωθα το σώμα μου σα λάσπη και μετά από λίγες ώρες δεν το ένιωθα καθόλου…»
Πηγή: touaregtispolis
