Μακρόνησος – Να πάρουμε πίσω… το μαρτυρικό νησί

Με τις εκθέσεις αυτοψίας ανά χείρας προς θυροκόλληση, αναμένεται να επιστρέψουν τον Σεπτέμβριο στη Μακρόνησο οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος και Δόμησης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας μαζί με τους αρμόδιους υπαλλήλους της Πολεοδομίας Σύρου και τους συναδέλφους τους από το συναρμόδιο υπουργείο Πολιτισμού, με σκοπό να εφαρμόσουν “τη νομοθεσία περί αυθαιρέτων κατασκευών και να αποκαταστήσουν τη νομιμότητα” στο μαρτυρικό νησί.

Οι αυτοψίες που πραγματοποίησαν στις 13 Ιουλίου (“Αυγή” 15.7) και στις 4 Αυγούστου πιστοποίησαν τη βεβήλωση του νησιού από αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές αλλά και παράνομες χρήσεις, π.χ. κατοικία. Και όλα αυτά παρ’ ότι η Μακρόνησος πριν από 28 χρόνια χαρακτηρίστηκε ιστορικός τόπος στο σύνολό της και όλα τα κτήρια των στρατοπέδων του νησιού ιστορικά διατηρητέα μνημεία και στη συνέχεια, το 1995, Προεδρικό Διάταγμα του τότε ΥΠΕΧΩΔΕ οριοθέτησε τις τρεις ζώνες προστασίας του ιστορικού τόπου και καθόρισε τις επιτρεπόμενες χρήσεις και δραστηριότητες εντός αυτών.

Όπως προκύπτει από τα ευρήματα των ελέγχων που διαβιβάστηκαν στην Υπηρεσία Δόμησης Σύρου, στην Κτηματική Υπηρεσία Κυκλάδων και στον Δήμο Κέας στον οποίο ανήκει η έκταση (άρα τίθεται και θέμα καταπάτησης), ο κύριος όγκος των αυθαιρεσιών και παρανομιών εντοπίζεται στη δυτική πλευρά του νησιού, απέναντι από το Λαύριο, στη Ζώνη Ένα, αυστηρής προστασίας. Αυτή περιλαμβάνει τα έξι στρατόπεδα και τον περιβάλλοντα αυτά χώρο. Ορίζεται από την κορυφογραμμή του νησιού και τη θάλασσα και επιτρέπονται μόνον οι εργασίες ενίσχυσης του φέροντος οργανισμού, ανακατασκευής, επισκευής εσωτερικής διαρρύθμισης και λοιπές εργασίες που απαιτούνται για την προστασία και ανάδειξη αυτών. Επίσης η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και η σήμανσή τους.

Όμως η ανάδειξη και προστασία τους σήμερα, πέρα από την εγκατάλειψη, μεταφράζεται σε κατασκευές 13 αυθαιρέτων (τα πέντε προστέθηκαν από την ολοκλήρωση των ελέγχων στις 4 Αυγούστου) πάνω στα χαλάσματα των στρατοπέδων ή με υλικά από αυτά. Π.χ., οι επιθεωρητές καταγράφουν:

* Νέο αυθαίρετο κτίσμα στον χώρο των ερειπίων των κτισμάτων του παλαιού στρατοπέδου στην περιοχή της εκκλησίας του Αϊ-Γιώργη, εμβαδού 50 τ.μ., ενώ οι εργασίες συνεχίζονται στα εν επαφή με το κτίσμα ερείπια. Στην πρόσοψη έχει κατασκευαστεί βεράντα από λιθοδομή.

* Στο ύψωμα αριστερά της εκκλησίας νέο ισόγειο κεραμοσκεπές κτίσμα στα ερείπια των παλαιών κτισμάτων του στρατοπέδου.

* Κοντά στην εκκλησία διαπιστώθηκαν πρόσφατες επεμβάσεις σε παλαιό κτήριο του στρατοπέδου με τοιχοποιία από λιθοδομή και νέα κεραμοσκεπή. Στον περιβάλλοντα χώρο διαπιστώθηκε η ύπαρξη δεξαμενών νερού και η κατασκευή πρόσφατης περιτοίχισης από λιθοδομή ύψους μεγαλύτερου του 1,5 μέτρου και μήκους μεγαλύτερου των 100 μ., με νέο μεταλλικό πλέγμα επ’ αυτής.

* Αυθαίρετο ισόγειο κτίσμα μέσα στο Τάγμα Σκαπανέων με επικάλυψη ελενίτ, κεραία τηλεόρασης και χρήση κατοικίας, εμβαδού περίπου 100 τ.μ.

* Άλλο αυθαίρετο, με ίδια χρήση, πάλι στο ίδιο στρατόπεδο, κατασκευασμένο με τσιμεντόλιθους πάνω σε βάση από λιθοδομή.

Οι επιθεωρητές παρατηρούν ακόμη ότι κατά μήκος της δυτικής ακτής, στον περιβάλλοντα χώρο των κτισμάτων, διαπιστώθηκε η κατασκευή πρόσφατων τοιχείων αντιστήριξης – διαμόρφωσης του εδάφους από λιθοδομή, ενώ «γενικότερα στον χώρο όπου βρίσκονται τα ερείπια των παλαιών εγκαταστάσεων του στρατοπέδου, φαίνεται να συνεχίζονται οι αυθαίρετες επεμβάσεις, επισκευές και σε άλλα απομεινάρια κτηρίων του παλαιού στρατοπέδου».

Η ειρωνεία είναι πως στο Διάταγμα του 1995 προβλέπεται «οριστική σφράγιση του ακινήτου» σε περίπτωση καταστρατήγησης ή παραβίασης των επιτρεπομένων χρήσεων. Μετά την τοιχοκόλληση των εκθέσεων αυτοψίας οι ενδιαφερόμενοι (;) σε έναν μήνα δικαιούνται να καταθέσουν ένσταση…

Επιμέλεια: Λούλη Σταυρογιάννη
Lstayvrogianni@avgi.gr

http://www.avgi.gr