Η Κατερίνα, η Στέλλα, ο Στέλιος και τα τραγούδια τους. Tου Χρήστου Προμοίρα

24/11/2017

Στις 25 Νοεμβρίου η σύμφωνα με το εορτολόγιο τιμάται η μνήμη της νύμφης τού Χριστού, Αικατερίνας, της πολιούχου τού θεοβάδιστου Όρους Σινά. Η λαογραφία εμφανίζει την Αγία Αικατερίνη προστάτιδα των μηχανικών και ιδιαίτερα των παρθένων και των φοιτητριών. Εθεωρείτο η αγία-προστάτις της Νομικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας (Padova).

Στη Γαλλία, η φιλοσοφική σχολή του Παρισιού από θαυμασμό προς την Αγία την είχε ανακήρυξε προστάτιδα της φιλοσοφίας. Την ιδιότητα αυτή της Αγίας που διαδόθηκε ταχύτατα αποδέχθηκαν πλείστες Χώρες της Δύσης. Σημαντικότερες εορτές προς τιμή της Αγίας ήταν εκείνες οι εύθυμες που συνέβαιναν στο Παρίσι όπου νεανίδες ηλικίας 25 ετών ανύπανδρες, ανήμερα της εορτής της Αγίας, περιφέρονταν ‘’εν ευθυμία διατελούσες’’ στη πόλη φέροντας ή σκεπάζοντας τα μαλλιά τους με λευκό δαντελλωτό “κεκρύφαλο” (σκούφο) εκ του οποίου και προήλθε η γαλλική έκφραση “elle a la coiffure de Sainte Catherine”, (= έχει την χτενισιά (σκούφο)της Αγίας Αικατερίνης) που αποτελεί ιδιωματισμό και λέγεται για γεροντοκόρες, αντίστοιχο με το ελληνικό “μπήκε στο ράφι”.

Στις Κυκλάδες, οι άγαμες κοπέλες ζυμώνουν αρμυροκουλούρες την ημέρα της εορτής της Αγίας και τρώνε ένα κομμάτι προτού κοιμηθούν, λέγοντας: «Άγια μου Κατερίνα, ντοτόρου θυγατέρα, / άμε στην άρουρα, στην κάρουλα / στη μαρμαροχρυσοπηγή / που ν’ οι Μοίρες των Μοιρών/ κι αν είν’ κι εμένα η δική μου / και αν είναι άξια και καλή / πες της νάρθει να με βρει». Το ίδιο βράδυ αν δουν στο όνειρό τους ότι κάποιος τους δίνει νερό να ξεδιψάσουν, τότε αυτός θα είναι ο μελλοντικός σύζυγός τους.

Στην Ελλάδα η Αγία Αικατερίνη είναι προστάτιδα των γεωργών, επειδή η εορτή της συμπίπτει με τη σπορά. Υπάρχει, μάλιστα, πανελλήνια παράδοση, ότι αν τυχαίνει να υπάρχει ανομβρία, η Αγία «δανείζεται νερό» από άλλον άγιο για να βρέξει την ημέρα της εορτής της και να ευχαριστήσει τους γεωργούς.

b)Τραγούδια για Κατερίνες

Η Κατερίνα έχει δανείσει το όνομά της σε αρκετά τραγούδια από όλα τα είδη της ‘’πάλαι ποτέ’’ δισκογραφίας μας. Σε ορισμένα πρωταγωνιστεί δίνοντας στον τίτλο το όνομα της ενώ σε κάποια άλλα απλώς συμπράττει.

Να θυμηθούμε μερικά και να τους τα αφιερώσουμε με τις καλύτερες ευχές μας:

1.Αντώνης Καλογιάννης – Όμορφή μου Κατερίνα(Σπύρος Παπαβασιλείου- Λάκης Τεάζης)

“Όμορφή μου Κατερίνα,

του μπαξέ μου καρδερίνα,

άνοιξε την αγκαλιά σου

και τα ροδοβλέφαρά σου.

Να χιμήξω στ’ ακρογιάλια

του κορμιού σου τα καθάρια

που `χουν βότσαλα κοχύλια,

τ’ ουρανού τα πετραχήλια.”

2.Δήμητρα Γαλάνη –Ρίνα Κατερίνα μου(Δήμος Μούτσης-Νίκος Γκάτσος)

Που θα πας Ρίνα μου

Ρίνα Κατερίνα μου;

Στο γιαλό στην αμμουδιά

να με δούνε τα παιδιά

3.Γιάννης Πουλόπουλος-Πάμε για ύπνο Κατερίνα(Γιώργος Κατσαρός – Πυθαγόρας)

Πάμε για ύπνο Κατερίνα, πάμε ν’ αλλάξουμε ζωή
να δούμε όνειρα από κείνα, που τελειώνουν το πρωί…

4.Μανώλης Μητσιάς- Αγαπώ μια καρδερίνα – (Μάνος Χατζιδάκις-Νίκος Γκάτσος)

“Αγαπώ μια καρδερίνα

Σ’ ένα πράσινο κλαδί

Τη φωνάζουν Κατερίνα

και δεν θέλει να με δει”

5.Μανώλης Μητσιάς- Μίλα Κατερίνα (Λουκιανός Κηλαηδόνης-Νίκος Γκάτσος)

Μίλα Κατερίνα, έτσι για καλό

μίλα Κατερίνα, σε παρακαλώ

Πες μου ποιο σαράκι, μέσα σου γυρνά

και σε τυραννά

6. Χαΐνηδες /Μαρία Κώτη- Το Όνειρο Της Κατερίνας (Δημήτρης Αποστολάκης)

Όποιον άντρα θέλω κι όποιονε ποθώ,

φτάνει ένα βλέμμα και τονε μεθώ.

Φτάνει να τού γνέψω με το μάτι μου

και γλυκοστενάζει το κρεβάτι μου.

https://youtu.be/VTABtDt21gI

7.Γιάννης Κότσιρας-Αμάν Κατερίνα μου(Παναγιώτης Τούντας)

Όταν περνώ για να σε ιδώ

αχ πώς με βασανίζεις

έχεις κεφτέδες στη φωτιά

αχ, Κατερίνα μου γλυκιά

και γλυκοτηγανίζεις

“Αμάν Κατερίνα μου

κούζουμ Κατερίνα μου

τα παραπονάκια μου θέλω να στα πω

μάτια σαν τα κάστανα

μ’ έβαλαν στα βάσανα

κι όλο από την πόρτα σου θέλω να περνώ”

8. Κώστας Μπίγαλης -Ρίνα, Κατερίνα – (Κώστας Μπίγαλης)

Μ’ ένα μπλουζ συντροφιά ξημερώθηκα πάλι

κι η αιτία είσαι πάντα εσύ

που με βρίσκει η αυγή να `χω κάνει κεφάλι

με το κλάμα του Μισισιπή

………………………………………..

…………………………………………

Αχ βρε Ρίνα Κατερίνα

η φυγή σου φωτιά η θύμηση σου λεπίδα

που με κόβει δυο κομμάτια

τέσσερα, δεκατέσσερα

αχ βρε Ρίνα

Κατερίνα

https://youtu.be/HadAwdURUck

9. Νινή Ζαχά- Κατινιώ(Αττίκ)

Μεγάλωσε στη στάνη, ψυχοπαίδι, η ξανθή Κατινιώ,
του μπάρμπα της του Γιάννη όταν έμεινε δίχως γονιό.
Στο χορό, στο πανηγύρι που την πήγαν μια Λαμπρή,
μόλις τέλειωσαν οι γύροι, τη ζητήσαν’ δυο γαμπροί.
Μ’ ακούστηκε, το δείλι, της λάμιας η φωνή.
Κατινιώ, Κατινιώ, σού το γράφει το ριζικό σου,
Κατινιώ, Κατινιώ, να μην πάρεις ούτε γέρο, ούτε νιο…

https://youtu.be/DTD-KCadT50

Κατερίνα, Κατερινιώ, Καίτη, Κατινιώ, Κατίνα, βρίσκουμε και σε άλλα τραγούδια με άλλους τίτλους με υπογραφές του Νίκου Γκάτσου, του Κώστα Βάρναλη,του Βασίλη Τσιτσάνη, του Διονύση Σαββόπουλου ,της Λίνας Νικολακοπούλου με αποκορύφωμα το υπέροχο ‘’Χάθηκα’’ από τους Λιποτάκτες σε μουσική Μίκη και στίχους Γιάννη Θεοδωράκη:

‘’ Χάθηκα γιατί δεν είχα τα φτερά

Και είχα εσένα Κατινιώ…

Γιατί είχα όνειρα πολλά

Και το λιμάνι,

και το λιμάνι είναι μικρό

Γιατί ήμουν πάντα μόνος

Και θα’ μια πάντα μόνος…

c)Η Κατερίνα στο θέατρο & τον κινηματογράφο

1. Νίκος Γούναρης- Αχ Κατερίνα-1939(Κώστας Γιαννίδης-Αλέκος Σακελλάριος)

Πρόκειται για ένα σπάνιο σουξέ με την υπέροχη φωνή του μεγάλου μας Νίκου Γούναρη σε μια ηχογράφηση του 1939, και από την οπερέτα Κορίτσια της παντρειάς, των κ. κ Ευαγγελίδη -Σακελλάριου. Στήν παρτιτούρα του τραγουδιού πάνω δεξιά διακρίνεται η νεότατη τότε Ρένα Ντόρ, και κάτω αριστερά ο μεγάλος κωμικός της επιθεώρησης, Κυριάκος Μαυρέας.

2.Αλίκη Βουγιουκλάκη /Λαυρέντης Διανέλλος-Κατερίνα (Γιάννης Μαρκόπουλος)

Τα Χριστούγεννα του 1967, «Το πιο λαμπρό αστέρι» δεν ήταν αυτό που ακολούθησαν οι τρεις μάγοι, αλλά η Αλίκη Βουγιουκλάκη, που πρωταγωνίστησε στην ομώνυμη ταινία και έσπασε ταμεία. Η συνταγή ήταν δοκιμασμένη: Η Αλίκη, ο Δημήτρης, ένας έρωτας με σκαμπανεβάσματα και αίσιο τέλος και φυσικά καλή μουσική και χορευτικά. «Το πιο λαμπρό αστέρι» ήταν η πρώτη συνεργασία της Βουγιουκλάκη με την εταιρία «Καραγιάννης – Καρατζόπουλος»….

Βγαίνει η Κατερίνα τσάρκα στην Αθήνα,

Βάθη Μακρυγιάννη Κολωνό.

Μάτια μου μεγάλα, μέλι με το γάλα

γέμισαν οι δρόμοι ουρανό.

Θεέ μου μια κοκέτα στη μοτοσικλέτα

όλο και τινάζει το μαλλί.

Μάτια μου μεγάλα, μέλι με το γάλα

ποιος τις νύχτες σας γλυκοφιλεί;

3.Κώστας Βουτσάς- “Κατίνα, Σαλαμάκι” (όλες οι ατάκες)

Από την ταινία Ο Γόης

ΣΕΝΑΡΙΟ:

Γιάννης Δαλιανίδης

(από το έργο του Αλέκου Σακελλάριου “Γαμπρός Από Το Παράθυρο”)

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ:

Γιάννης Δαλιανίδης

https://youtu.be/9frIC4hVaNc

d)Ταξίδι για την Κατερίνη…

Στην Κατερίνη στις 25 Νοεμβρίου εορτάζει η πολιούχος της πόλης Αγία Αικατερίνη, όπου η ημέρα έχει καθιερωθεί ως επίσημη αργία και πραγματοποιούνται θρησκευτικές εκδηλώσεις με λιτάνευση της εικόνας και των ιερών κειμηλίων, ενώ ο Δήμος διοργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις.

1.Μαρία Δημητριάδη – Το τρένο φεύγει στις οκτώ(Μίκης Θεοδωράκης-Μάνος Ελευθερίου)

Το τρένο φεύγει στις οχτώ

ταξίδι για την Κατερίνη

Νοέμβρης μήνας δε θα μείνει

να μη θυμάσαι στις οχτώ

το τρένο για την Κατερίνη

Νοέμβρης μήνας δε θα μείνει

2.Χάρις Αλεξίου-Οι Κυριακές στην Κατερίνη(Γιάννης Σπανός-Λευτέρης Παπαδόπουλος)

Οι Κυριακές στην Κατερίνη

φεύγουν μαζί με τη βροχή

και τα μπουλούκια οι θεατρίνοι

παίζουν τη Γκόλφω μοναχοί…

Και τα φαντάρια σαν κι εσένα

στριφογυρνάνε στο σταθμό

κι όπου ανταμώνουνε με τραίνα

κάτι τους πνίγει στο λαιμό…

e)Άγιος Στυλιανός

Στίς 26 τοῦ μηνός Νοεμβρίου ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τόν ἅγιο Στυλιανό,ὁ ὁποῖος εἶναι ἰδιαίτερα ἀγαπητός στόν λαό καί θεωρεῖται προστάτης τῶν βρεφῶν καί νηπίων. H πρώτη ενέργειά του ήταν να πουλήσει την περιουσία του και να την μοιράσει στους φτωχούς της Εκκλησίας. Και όταν δεν του είχε απομείνει τίποτε πια από την πατρική κληρονομία , γεμάτος ανακούφιση και χαρά, είπε:

«Πέταξα μια βαρειά άγκυρα, που με κρατούσε δεμένο κοντά στις επιθυμίες του φθαρτού σώματος. Πέταξα από πάνω μου την φθορά και την απώλεια. Τώρα ανοίγεται μπροστά μου πιο ευδιάκριτος ό δρόμος της αληθινής ζωής.»

f)Τα τραγούδια της Στέλλας και του Στέλιου

Η Στέλλα και ο Στέλιος μπορεί να μην έχουν τραγουδηθεί τόσο πολύ όσο άλλα ονόματα αλλά μας έχουν χαρίσει σπουδαία και διαχρονικά τραγούδια κάποια από αυτά θα συναντήσουμε παρακάτω αφιερωμένα στους εορταζόμενους.

1.Βασίλης Παπακωνσταντίνου-Στέλλα(Γιάννης Ζουγανέλης-Γιώργος Οικονομέας)

Γεμίσαν οι πλατείες,

με πολυκατοικίες και σίδερα

και κάθε που βραδιάζει,

η πολιτεία μοιάζει με σινεμά.

Κι εγώ σου λέω Στέλλα,

στην αγκαλιά μου έλα, να κοιμηθείς.

Είναι μεγάλη η μέρα,

αδέσποτη σα σφαίρα και θα χαθείς.

02.Σωκράτης Μάλαμας-Στέλλα(Σωκράτης Μάλαμας)

Στέλλα, το κλειδί που κρατάς φυλακή μ’ έχει στείλει

Στέλλα, στα μπουκάλια της μπύρας με ψάχνουν οι φίλοι