Τραγούδια και συνθήματα-Μια αμφίδρομη σχέση. Του Χρήστου Προμοίρα

Α)Τραγούδια και συνθήματα

…Ο τοίχος έχει τη δική του ιστορία. Κάποιοι την έγραψαν στον τοίχο με μπογιά…   Κι έτσι προέκυψαν τα συνθήματα και από τα συνθήματα κάποια έγιναν τραγούδια . Ξεφυτρώνουν στις πιο μυστηριώδεις ή πολυσύχναστες γωνιές της πόλης, σε πολυώροφες οικοδομές και μισογκρεμισμένα κτίρια, σε γήπεδα και αμφιθέατρα, σε πλατείες και αλάνες. Πάντα εκεί, ακλόνητα και σταθερά σε έναν αεικίνητο κόσμο. Η παρουσία τους εντυπωσιάζει, ξενίζει, γοητεύει, προκαλεί.

Βέβαια οι τοίχοι δεν μιλάνε… Διαβάζονται όμως και λένε πάντα την αλήθεια!!!

   Συνθήματα, ποιήματα, τραγούδια ή αποφθέγματα, ονόματα αγαπημένων προσώπων χαραγμένα σε κάθε είδους επιφάνεια. Δεν πρόκειται απλώς για λέξεις τοποθετημένες στη σειρά, αλλά για αποστάγματα της μνήμης και της φαντασίας. Τα νοήματα τους ποικίλα, βουτηγμένα μέχρι το λαιμό στη ρευστή ανθρώπινη εμπειρία. Οι τοίχοι είναι φορτωμένοι με μηνύματα αγάπης και επανάστασης, πολιτικής διαμαρτυρίας,οπαδισμού, κοινωνικής κατακραυγής, απελπισίας και δύναμης.

Παρ’ όλα αυτά κυρίως ο τοίχος  του face book έχει αφήσει αρκετούς αληθινούς τοίχους άσπιλους και αμόλυντους αφού οι πρώτοι συναισθηματικοί κραδασμοί καταγράφονται και κοινοποιούνται με το πληκτρολόγιο .Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι στην Ελλάδα τα συνθήματα θα εξαλειφθούν. Ο λόγος σίγουρα είναι ότι δύσκολα αυτοί που τα κάνουν με το σπρέι θα ασχοληθούν με τα κοινωνικά δίκτυα μιας και το μελάνι είναι σίγουρα πιο δυνατό και πιο επιβλητικό όπως και μακροχρόνιο από έναν εικονικό τοίχο που άγεται και φέρεται από την ταχύτητα και τις σκοπιμότητες των γεγονότων.

https://youtu.be/TjM_DG-1UfM

Β) Μια αμφίδρομη σχέση…

Ήταν στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν στα έδρανα και στους τοίχους των πανεπιστημίων άρχισε να εμφανίζεται το εξής: «Γίνεται να μη με αγαπάς το Σάββατο;».

Ο «ανώνυμος» φοιτητής που το έγραψε, προφανώς, δεν γνώριζε ότι το σύνθημα αυτό θα εξαπλωνόταν σιγά σιγά σε τοίχους δρόμων, ακόμη και στα παγκάκια πλατειών – σε διάφορες παραλλαγές. Όμως, όλες, κατέληγαν στο ίδιο αναπάντητο ερώτημα και στην ελπίδα του «Σαββάτου».  Όχι, αυτός ο φοιτητής δεν ήξερε ότι το σύνθημα αυτό θα ένωνε πολλές μοναξιές και θα κινητοποιούσε κι άλλους νεαρούς να το μοιραστούν με τον κόσμο. Ο Νίκος Μωραΐτης πήρε τη φράση -που είχε δει από τον καιρό που ήταν φοιτητής στα έδρανα της Νομικής αλλά και, αργότερα, στους τοίχους των Εξαρχείων- και την έβαλε να αναμετρηθεί με τις ανάγκες του σήμερα. Με τις ανάγκες όλων μας. Η δύναμη του Σαββάτου, νικάει τη γκρίζα καθημερινότητα της κρίσης; Τα Σάββατα συνεχίζουν να είναι μία διαφορετική μέρα, να απογειώνουν τη χαρά των ζευγαριών και να διπλασιάζουν τη μοναξιά των μοναχικών.

Προφανώς, αυτό το σύνθημα αφορούσε πολλούς. Άλλωστε, δεν ήταν λίγα τα συνθήματα, που, αργότερα, έγιναν τραγούδια τα οποία αγαπήθηκαν από τον κόσμο, από το “κυκλοφορώ κι οπλοφορώ” και το “να ‘μαστε πάλι εδώ Αντρέα” μέχρι το “κρατάει χρόνια αυτή η κολώνια” και το “έλα αγάπη μου έλα, να κάνουμε έναν Έλληνα ακόμα”.(Από έναν τοίχο στην Κύπρο).

Όπως καταλαβαίνετε λειτουργεί μια αμφίδρομη σχέση συνθημάτων και τραγουδιών : α)Τα τραγούδια που ηχογραφήθηκαν και ‘’έδωσαν’’ συνθήματα και β) τα συνθήματα που έγιναν τραγούδια

Τα τραγούδια των τοίχων προέρχονται ή εντάσσονται χωρίς προκαταλήψεις σε όλες τις υπάρχουσες κατηγορίες ή υποκατηγορίες της δισκογραφίας.. Η θετική ιδιαιτερότητά τους εντοπίζεται στο επίπεδο της επικοινωνίας .

Και κάτι άλλο… τα συγκεκριμένα τραγούδια στην πλειονότητά τους είναι τραγούδια των πόλεων και των εθνικών οδών αφού στις μικρότερες κοινωνίες η θεματολογία των συνθημάτων αυτοπεριορίζεται στην πολιτική και το ποδόσφαιρο, αποφεύγοντας να φωτογραφίζουν προσωπικές ιστορίες…

https://youtu.be/ra1Si1Ikm1w

https://youtu.be/g7bTtgH5aq8

https://youtu.be/JlY9h2vGbos

γ)Εμπρός στον έτσι που χάραξε ο τέτοιος…

Το βιβλιαράκι του Γιάννη Δημαρά κουβαλάει ιστορικό φορτίο και θα ήταν παράλειψή μας αν δεν το αναφέραμε. Πάντα οι τοίχοι μιλάνε τη γλώσσα της εποχής. Συνθήματα που κρύβουν άλλοτε οργή και αμφισβήτηση και άλλοτε χαμόγελα. Είναι σίγουρα όμως ένας τρόπος να επικοινωνούν κάποιοι άνθρωποι- νέοι τις περισσότερες φορές, ίσως μαλλιάδες, μουσάτοι και λίγο ”περίεργοι” – με την υπόλοιπη κοινωνία.

   Ας θεωρήσουμε το συγκεκριμένο βιβλίο της δεκαετίας του ’70 σαν ένα οδοιπορικό μια άτυπη καταγραφή των τοίχων και των ανθρώπων που μιλάνε για πολιτική , για ομάδες , για μεγάλους ή προδομένους έρωτες και- για να μην ξεχνιόμαστε – τραγούδια. Και η ζωή συνεχίζεται…

δ)Και το ταξίδι συνεχίζεται…

Τα πάσης φύσεως συνθήματα όπως και τα τραγούδια δεν τελειώνουν , ταξιδεύουν μαζί με τις ζωές των ανθρώπων … Κάθε γενιά έχει το δικό της χρόνο , τη δική της θεώρηση για τα πράγματα, τις δικές της ανάγκες , τις δικές της κραυγές αγωνίας.

Και το ταξίδι συνεχίζεται ….όπως και η ιστορία των τοίχων και των τραγουδιών!!!

Ευχαριστούμε όλες τις πηγές στο διαδίκτυου.

Ευχαριστούμε το Lavriaki.gr για τη φιλοξενία του… Καλή χρονιά με υγεία και χαρές!!!

Και μέχρι την άλλη εβδομάδα…Venceremos!!!

ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΤΗΣ  ΑΤΤΙΚΗΣ

Με τον Χρήστο Προμοίρα