Κέντρο Υγείας Λαυρίου: Αναφυλακτικό Shock

Η είδηση θανάτου στο Κορωπί από επίθεση σφήκας και ο θάνατος από αλλεργικό σοκ ήταν το έναυσμα για αυτήν την ανάρτηση, Μου ξύπνησαν μνήμες όταν πριν 3  χρόνια έπαθα ο ίδιος αναφυλακτικό  σοκ μάλλον από λήψη αντιβιοτικού.

Η αλλεργία είναι μια κατάσταση υπερευαισθησίας.

Σε αυτήν, ο οργανισμός αντιλαμβάνεται με λάθος τρόπο ένα ή περισσότερα αθώα συστατικά του περιβάλλοντός του, νομίζοντας ότι πρόκειται για εχθρούς, για εισβολείς.

Αλλεργικό schok είναι η βαρύτερη μορφή αλλεργίας και παρουσιάζεται στο 0,05- 2% του πληθυσμού.

Η εμφάνιση των συμπτωμάτων στο αλλεργικό schok συμβαίνει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα (δευτερόλεπτα ή λίγα λεπτά) από τη στιγμή που επιδρά το αίτιο της αναφυλαξίας και ενώ πριν από την επίδραση του αιτίου ο ασθενής ήταν τελείως καλά.

Το κύριο σύμπτωμα, όπως σε όλα τα schok είναι η πτώση της πίεσης!!  Αυτό δημιουργεί ζάλη, ταχυκαρδία, θαμβή όραση και απώλεια αισθήσεων (λιποθυμία) – αυτό είναι το αναφυλακτικό ή αλλεργικό σοκ.

Μπορούν να συμμετέχουν αλλα συστήματα:

1. Το δέρμα- με διάχυτη ερυθρότητα στο σώμα, κνησμό (φαγούρα) Δυστυχώς, τα συμπτώματα από το δέρμα μπορεί να απουσιάζουν σε ποσοστό 10- 20% των ασθενών με αναφυλακτική αντίδραση, πράγμα που κάνει την αναγνώρισή της πιο δύσκολη
2. Το πεπτικό- με πόνο στην κοιλιά, ναυτία, εμετούς και διάρροιες που μπορεί να απουσιάζει
3. Το αναπνευστικό- με συμπτώματα από τη μύτη (ρινική καταρροή, φταρνίσματα) ή το στήθος (βήχα, δύσπνοια, σφύριγμα στην εκπνοή) ή οίδημα του λάρυγγα

Η μοναδική αποτελεσματική θεραπεία της αναφυλακτικής αντίδρασης είναι το φάρμακο αδρεναλίνη.

Αν θεραπεύσουμε την αναφυλακτική με τα δευτερεύοντα φάρμακα (κορτιζόνη και αντιισταμινικά) είναι πιθανό ότι θα χάσουμε πολύτιμο χρόνο, αφήνοντας την αντίδραση να εξελιχθεί και να οδηγήσει, πιθανά, σε πτώση της πίεσης ή οίδημα λάρυγγα.

Τότε, ίσως και η αδρεναλίνη να μη μπορεί να αντιστρέψει την κατάσταση!

 Η κοινή πεποίθηση ότι η θεραπεία μιας αναφυλακτικής αντίδρασης είναι η ένεση κορτιζόνης είναι εσφαλμένη.

Πως τότε σώθηκα εγώ?

Πήρα είδηση τι συνέβαινε και παρεκάλεσα στο Κέντρο Υγείας να ερθει αμεσα η νοσηλεύτρια με αδρεναλίνες!! Ταυτόχρονα εβγαλα όλα τα ρουχα για να εχουν πρόσβαση τόσο σε τοποθετηση ορου οσο και στην χορηγηση ενέσεων.

Κάθε φορά που μου εκαναν αδρεναλίνη ενοιωθα το χέρι του Θεου να με τραβά από τον θάνατο. Η δόση διαρκούσε 3 λεπτά!! Μόλις τέλειωνε η δράση της αισθανόμουν το αγγιγμα του θανάτου και ελεγα να μου ξανακάνουν ενεση. Συνήλθα μετά από 1 -1,5 ωρα!! Το ασθενοφόρο ηρθε μετα από 2 ωρες!! Χρωστώ την ζωή μου στην Ηρω και την Ολγα!!

Θα σωνόμουν εάν ερχόταν αμεσα το ασθενοφόρο!!

Η απάντηση είναι κατηγορηματικά όχι!! Οι ολες οι ενέργειες έπρεπε να γίνουν άμεσα και το συγκεκριμένο φάρμακο!

Μετα απ όλα ερωτήματα που προκύπτον είναι:

• Μπορούμε να γνωρίζουμε πότε ένας ασθενής βρίσκεται σε κίνδυνο?

Είναι αδύνατο να προβλέψουμε αν και πότε κάποιος ασθενής θα κάνει αλλεργική αντίδραση για πρώτη φορά. Ακόμη δε περισσότερο, δεν μπορούμε να προβλέψουμε τι βαρύτητα θα έχει αυτή η αλλεργική αντίδραση. Θα είναι μόνο από το δέρμα (κνίδωση)ή θα επεκταθεί και σε άλλα όργανα (αναφυλακτική αντίδραση)?  Υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει σε σόκ ? Ευτυχώς, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η πρώτη αλλεργική αντίδραση σε μια ουσία, είναι περιορισμένης βαρύτητας, και μάλιστα συχνά περιορίζεται στο δέρμα, χωρίς να επεκτείνεται και σε άλλα όργανα, και άρα να προκαλεί αναφυλακτική αντίδραση ή αλλεργικό σοκ. Σε κάθε περίπτωση, επειδή δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την εξέλιξη, πρέπει ο ασθενής άμεσα να αναζητήσει ιατρική βοήθεια για να τεθεί υπό παρακολούθηση και να λάβει την απαιτούμενη θεραπεία, και στη συνέχεια να γίνεται εκτίμηση από ειδικό αλλεργιολόγο.

• κάποιος ασθενής που έχει πάθει αναφυλακτική αντίδραση μια φορά στο παρελθόν, κινδυνεύει από νέα αναφυλακτική στο μέλλον?

Άπαξ και γίνει αναφυλακτική αντίδραση για πρώτη φορά, ο ασθενής κινδυνεύει από αναφυλακτική αντίδραση σε κάθε επόμενη φορά που θα εκτεθεί στο ίδιο αλλεργιογόνο. Συχνά μάλιστα, κάθε επόμενη αναφυλακτική αντίδραση είναι αυξημένης βαρύτητας, με κίνδυνο να οδηγήσει σε αλλεργικό σοκ. Αυξημένο κίνδυνο για σοβαρές αντιδράσεις έχουν αλλεργιογόνα όπως η μέλισσα και η σφήκα, τα φάρμακα και από τις τροφές οι ξηροί καρποί, το ψάρι και τα σιτηρά.

Το πιο συχνό παράδειγμα είναι μια αλλεργική αντίδραση που εμφανίζεται ως οξεία κνίδωση («πετάλες» ή «καντήλες» στο δέρμα).

Είναι πρακτικά η συχνότερη μορφή εμφάνισης μιας αλλεργίας.

Σε μια τέτοια περίπτωση οι 9 στους 10 ασθενείς θα χρησιμοποιήσουν τον όρο αλλεργικό σοκ για να περιγράψουν την αντίδρασή τους?

 Κάτι τέτοιο όμως είναι λάθος. Η απλή κνίδωση, δηλαδή μια αλλεργία που προσβάλλει μόνο ένα όργανο (το δέρμα), δεν είναι ούτε καν αναφυλακτική αντίδραση, πόσο δε μάλλον σοκ.

Συνεπώς, ο όρος σοκ πρέπει να χρησιμοποιείται για την πολύ ακραία και σοβαρή μορφή αναφυλακτικής αντίδρασης   κατά την οποία υπάρχει πτώση στην πίεση του αίματος και συμπτώματα όπως ζάλη και λιποθυμία.

Βλαχογιάννης Νίκος
Συντονιστης Διευθυντής