Λαύριο: Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα / Τσέχοι στα ΕΑΣ για να φτιάχνουν όπλα για την Ουκρανία
Την οργισμένη αντίδραση των εργαζομένων στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ – πρώην ΕΒΟ ΠΥΡΚΑΛ) προκάλεσε η αναφορά του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια στην εταιρεία κατά τη διάρκεια συζήτησης στο πλαίσιο της ημερίδας DEFEA Conference 2024 στο Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος». Εκεί ο υπουργός σε συζήτηση με τον δημοσιογράφο Βασίλη Νέδο της Καθημερινής διαχώρισε την ΕΑΒ ως απολύτως αναγκαία για την άμυνα της χώρας από τα ΕΑΣ. Είπε συγκεκριμένα ότι «τα ΕΑΣ είναι μια ιστορία πόνου. Γίνεται μια προσπάθεια, δεν έχουν την ίδια σημασία για τη χώρα, αλλά έχουν μια μεγάλη σημασία».
Ομως η εταιρεία δεν είναι γυμνή, καθώς έχουν εγκριθεί 33 εκατ. ευρώ, με τα οποία χρηματοδοτούνται δύο προτάσεις των ΕΑΣ στο πλαίσιο του προγράμματος ASAP (Act in Support Ammunition Production) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αξίας 500 εκατ. ευρώ, για την κατασκευή πυρομαχικών για την Ουκρανία. Από αυτά, σύμφωνα με την ιστοσελίδα MonoNews, 23,3 εκατ. ευρώ θα δοθούν για την επαναλειτουργία της μονάδας παραγωγής ΤΝΤ στο Λαύριο και άλλα 9,3 εκατ. ευρώ για ακόμη ένα πρόγραμμα. Η νέα μονάδα θα παράγει οβίδες όλων των διαμετρημάτων και φυσίγγια. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα, μάλιστα, εγκρίθηκε από το ΚΥΣΕΑ, παρά τις επιφυλάξεις Δένδια, η δημιουργία joint venture με την τσεχική εταιρεία Czechoslovak Group (CSG), ενώ το Ελληνικό Δημόσιο θα διατηρήσει το 51%.
Απαντώντας στις δηλώσεις του υπουργού, οι εργαζόμενοι εκφράζουν τις αμφιβολίες τους για τους Τσέχους επενδυτές και το μέλλον της εταιρείας. Κάνουν λόγο για «δυσνόητο, ίσως όμως και με σκοπιμότητα χρησμό» και προσθέτουν:
«Κύριε υπουργέ, αν δεν έχουν μεγάλη σημασία για τη χώρα, για ποιον άραγε έχουν; Για να μοιράζονται δουλειές σε ημετέρους, μικρές και μεγάλες; Για τους Τσέχους και για άλλους δήθεν επενδυτές που θα πάρουν μια έτοιμη επιχείρηση, την οποία εσείς με την αδιαφορία σας βυθίζετε στην απαξίωση;
Τα ΕΑΣ εποπτεύονται, για θέματα λειτουργίας και αρμοδιοτήτων τους, από τον καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργό, δηλαδή από εσάς! Δεν είστε “πελάτης” ούτε παρατηρητής! Και ναι μεν αναγνωρίζετε, κύριε υπουργέ, ότι σαν χώρα έχουμε πόλεμο στα βορειανατολικά μας, πόλεμο στα νοτιοανατολικά μας, και γέφυρες επιρροής μεταξύ Αλβανίας και Β. Μακεδονίας με την Τουρκία προσθέτουμε εμείς, αλλά εγκαταλείπετε κάθε δυνατότητα που έχει η χώρα για ασφάλεια στα σύνορά της με τη διάλυση της εγχώριας Δημόσιας Αμυντικής Βιομηχανίας».